Engelstalige podcast, 7 afleveringen, 31-39 minuten per aflevering.Ik ben niet immuun voor propaganda, en jij ook niet.
En met alles wat er qua journalistieke reportages, documentaires, boeken en films voorhanden is, was het gek genoeg de zaak Johnny Depp v. Amber Heard – of beter gezegd, deze podcast – die me de volle omvang van dit probleem liet inzien.
Iedereen die in 2022 weleens online was, kreeg er iets van mee: Depp klaagde zijn ex-vrouw Heard aan wegens laster, omdat zij met een opiniestuk uit 2018, waarin ze zichzelf beschreef als een slachtoffer van huiselijk geweld, Depps carrière ernstige schade had toegebracht.
Ik ben meer dan ‘weleens online’, en ik herinner me dat ik in die tijd dacht: wat vreemd dat ik alleen de kant van Johnny Depp krijg te zien. Vijf jaar na MeToo was ik eraan gewend geraakt dat in de media de stem van vrouwen ook mocht klinken en hun ervaringen serieus werden genomen, zelfs als ze zich uitspraken tegenover machtige, charismatische en/of sympathieke mannen. Zoals Johnny Depp.
Ik was er inmiddels ook aan gewend geraakt dat MeToo een (aandachts)verdienmodel was. Dat organisaties, bedrijven en individuen het dankbaar inzetten om scene points te scoren. Dat het een soort click & go-button was waarmee je eenvoudig sociaal kapitaal kon verwerven. Dat rechts, na een kortdurend moment van collectief bewustzijn, zich er zo hard tegen had afgezet dat ze achterover de jaren vijftig in waren gestruikeld.
Als MeToo een marketingmiddel was, zeker voor linkse, feministische begin-veertigers als ik, waarom was mijn timeline – mijn door adverteerders en algoritmes gecureerde timeline – dan ineens weer terug op het niveau van ‘zeikwijf’ en ‘aandachtshoer’? Wat was het idee, wat leverde dat op?
Een journalist viel destijds hetzelfde op. Er werd een onderzoek gestart. Het resultaat is deze podcast, een van de beste die ik dit jaar luisterde, omdat-ie in al z’n rust enorm veel opschudt (en daarbij luistert als een thriller).
Misschien lees je dit en denk je: ik zou niet weten waarom het geroddel en gebekvecht van een paar aanstellerige beroemdheden mij moet interesseren. Weet dan: wat deze podcast zo goed maakt, is dat het daar niet over gaat. Het gaat over invloed, macht en manipulaties, en de verborgen mechanismen die ons oordeel sturen. Zelfs, of juist, als je denkt: nou en.
Want dat is het plan. Want als jij niet denkt: “Johnny Depp is zo’n goede acteur! Hartje hartje PS Amber Heard moet dood”, dan is “Nou en” een hele prima tweede.
Zolang je maar niet denkt: “wacht even – hier klopt iets niet.”
Kritisch denken zou de glorieuze comeback van het patriarchaat immers alleen maar in de weg staan. Zolang hij knap, charmant en getalenteerd is, mag een man best zijn vrouw mishandelen. Soms heeft ze er gewoon om gevraagd. Soms moet je zo’n man dan een zeven minuten durende staande ovatie geven, uit medeleven voor alles wat hij door toedoen van die onzedige hoer heeft moeten doorstaan.
Je zou bijna denken dat sommige mannen er baat bij hebben om de MeToo-beweging onschadelijk te maken.
“What comes to mind when you think of Amber Heard? Liar? Survivor? Narcissist? Millions of us watched the celebrity trial of the century, Depp v Heard, in 2022. Amber Heard lost and Johnny Depp was vindicated. But what if Amber was actually the victim of an organised trolling campaign? What if the online hate against her was manufactured? Alexi Mostrous investigates what happened to Amber and who might have been responsible. It’s a story about how our own thoughts and opinions can be moulded without us even realising.”
Update: it happened again! Ik had het kunnen weten toen actrice Blake Lively, die ik niet volg en eigenlijk alleen ken van de manier waarop zij en haar man Ryan Reynolds elkaar vrolijk publiekelijk te kakken zetten, ineens constant in mijn timeline opdook als stom wijf omdat ze… conditioner promootte, ofzo? En dat bleek dan weer bewijs voor wat voor een heks het was op de set, en en en, maar nu blijkt dat er een bewuste haatcampagne is gevoerd, met als grote inspiratiebron het succesverhaal van Amber Heard. Want die had inmiddels geen carrière meer, net als de mensen om haar heen (waaronder iO Tillet Wright [van deze podcast]), die gecanceld werd omdat hij het voor Amber opnam) en leefde min of meer ondergedoken in Spanje. Zoiets moest ook wel lukken met Lively. Op The Cut staat een goede uitleg met timeline. Om moedeloos van te worden.